Αρμονία στο Πιάνο, online μαθήματα (περιεχόμενο)

Sep 11, 2013

Το πρόγραμμα Αρμονία στο Πιάνο (online) χωρίζεται από την άποψη της δυσκολίας, σε 2 επίπεδα, για πρακτικούς και εκπαιδευτικούς λόγους. Με τον ίδιο τρόπο – σε 2 επίπεδα- παρουσιάζεται και το πριεχόμενο του προγράμματος.

Όπως αναφέρθηκε και στο προηγούμενο άρθρο Αρμονία στο Πιάνο, online μαθήματα (εισαγωγή), εδώ επιχειρείται μια περισσότερο εκτενής και με τεχνική ορολογία, προσέγγιση του αντικειμένου. Είναι φυσικό λοιπόν, ο μέσος αναγνώστης ή ο άπειρος μαθητής, να δυσκολευτούν στην ανάγνωση και κατανόηση του παρόντος άρθρου. Η δημοσίευσή του κρίθηκε απαραίτητη για λόγους πληρότητας στο συνολικό εγχείρημα των online μαθημάτων.

Σε κάθε περίπτωση βεβαίως, ισχύει κι εδώ η δυνατότητα της έκφρασης οποιασδήποτε απορίας, ερώτησης, διευκρίνησης κλπ. μέσω email.

Αρμονία στο Πιάνο 1

1 Αυτοσχεδιασμός μελωδικών φράσεων στο τονικό σύστημα (μείζ-ελάσ) με 2 τρόπους, απευθείας στο πιάνο:

α) Διαμόρφωση 4μετρης απαντητικής φράσης σε δοσμένη 4μετρη εισαγωγική, με σχηματισμό πτώσης.

β) Σύνθεση 8μετρης ενότητας (2 φράσεις εισαγωγική-απαντητική) με σχηματισμό πτώσης ανά 4μ.

2 Trasporto διατονικής μελωδίας (με περιορισμένη χρήση αλλοιωμένων φθόγγων), σε οποιαδήποτε χρωματική βαθμίδα, απευθείας στο πιάνο.

3 Συνοδεία μελωδιών ή γνωστών τραγουδιών, απευθείας στο πιάνο:

– Επιλογή ρυθμικών σχημάτων με βάση τον χαρακτήρα της μελωδίας.

– Επιλογή αρμονιών με βάση τη δομή της μελωδικής γραμμής.

– Αρμονικός ρυθμός με βάση τα τονισμένα και τα ατόνιστα μέρη των μέτρων.

4 Τετράφωνη εναρμόνιση (*) – Ενότητες που διδάσκονται:

Ευθεία κατάσταση και αναστροφές (εκτέλεση απευθείας στο πιάνο και χορωδιακή γραφή για 4 φωνες στο 5γραμμο) των παρακάτω:

– Όλα τα είδη 3φωνων συγχορδιών και αρμονικές αλυσίδες

– Δεσπόζουσα μεθ΄ 7ης

– Όλες οι βαθμίδες με 7η

– Aρμονικές αλυσίδες συγχορδιών με 7η

– Παρένθετες δεσπόζουσες όλων των βαθμίδων – μεταφορές μέσα στον κύκλο των 5ων

– Παρένθετες έβδομες (συγχ. του προσαγ.) όλων των βαθμίδων – μεταφορές μέσα στον κύκλο των 5ων

– Μετατροπίες σε σχετικές ή κοντινές τονικότητες σε μείζ. και ελάσ. τρόπο

– Μη συγχορδιακοί φθόγγοι: διαβατικοί – ποικίλματα

(*)Στην απόδοσή τους στο 5γραμμο προκρίνεται η δίφωνη αντίστιξη μεταξύ των 2 εξωτερικών φωνών και μετά η συμπλήρωση των υπολοίπων.

5 Πολύ καλή γνώση, εκτός της λατινικής αρίθμησης των βαθμίδων πχ. II-V6/5-I, της jazz σημειογραφίας δηλ. Dm-G7/Β-C.

6 Μουσική ανάλυση: Απλές μουσικές φόρμες του 17ου και 18ου αι. (αναγνώριση φόρμας, βάσει την ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της, καθώς επίσης των φράσεων, πτωτικών σχημάτων, τονικοτήτων μέσω της ανάλυσης των αρμονικών σχέσεων στο έργο).

Προϋποθέσεις – Ακουστικά

Ελάχιστη προϋπόθεση για την παρακολούθηση του αντικειμένου Αρμονία στο Πιάνο 1 είναι:
Η αρκετά καλή ικανότητα αναγνώρισης και απόδοσης των μελωδικών διαστημάτων, όπως και όλων των ειδών 3φωνων συγχορδιών.

Αρμονία στο Πιάνο 2

1 Aυτοσχεδιασμός μελωδικών φράσεων στο τονικό σύστημα με 2 τρόπους, απευθείας στο πιάνο:

α) Δημιουργία αντιστικτικής φωνής μπάσου απέναντι σε δοσμένη μελωδική γραμμή (8 έως 16μ.)

β) Δημιουργία μονόφωνης μελωδίας (16 έως 20μ.), με δοσμένη την πρώτη 4μετρη φράση.

[ Η μελωδία πρέπει να έχει διμερή ή τριμερή φόρμα, με μετατροπίες σε γειτονικές τονικότητες και επιστροφή στην αρχική. Απαραίτητα, τα πτωτικά σχήματα στο τέλος των φράσεων.

Ο σχεδιασμός 2ης αντιστικτικής φωνής μπάσου είναι προαιρετικός και εξαρτάται από την ευκολία του κάθε ενδιαφερόμενου στην εκτέλεση ].

2 Transporto χρωματικής ή δωδεκάφθογγης μελωδίας σε οποιαδήποτε χρωματική βαθμίδα, απευθείας στο πιάνο.

3 Συνοδεία μελωδιών ή γνωστών τραγουδιών με πιο προχωρημένη αρμονική γλώσσα, είτε με, είτε χωρίς (jazz) σημειογραφία (βλ. Αρμονία στο Πιάνο 1, #5).

4 Τετράφωνη εναρμόνιση – Ενότητες που διδάσκονται:

– Επανάληψη στις βασικές ενότητες της Αρμονίας στο Πιάνο 1 και ειδικά σε ότι αφορά αρμονικές αλυσίδες με 7η, παρένθετες δεσπόζουσες και έβδομες (συγχορδίες προσαγωγέα), όλων των βαθμίδων και μετατροπίες σε κοντινές τονικότητες.

– Δεσπόζουσες με 9η, 11η, 13η (αρμονικές αλυσίδες μέσα στον κύκλο των 5ων).

– Προχωρημένη χρωματική αρμονία (Ναπολιτάνικη ΙΙ, συγχορδίες αυξ. 6ης, εναρμόνιες μεταβολές κλπ.).

– Μετατροπίες σε γειτονικές και μακρινές τονικότητες.

– Mη συγχορδιακοί φθόγγοι: καθυστερήσεις, επερείσεις, προηγήσεις, εκφυγές κλπ.

– Pedal

5 Σημειογραφία (συμβολισμός συνηχήσεων, συνέχεια από Αρμονία στο Πιάνο 1)

6 Μουσική ανάλυση: φόρμες κλασσικής ή ρομαντικής περιόδου, φούγκες από το συγκερασμένο κλειδοκύμβαλο του J. S. Bach, φόρμες μετά το 1900 με αρμονικό περιεχόμενο εκτός τονικού συστήματος.

Προϋποθέσεις – Ακουστικά

Ελάχιστες προϋποθέσεις για την παρακολούθηση του αντικειμένου Αρμονία στο Πιάνο 2 είναι:
– Ό,τι αναφέρεται στο post: Εξάσκηση της Ακουστικής Ικανότητας – Μελωδικά Διαστήματα tip #1– Να μπορεί κάποιος να τραγουδάει σχετικά εύκολα δίφωνο solfége (2η φωνή σε μια οποιαδήποτε φωνητική ή οργανική σύνθεση).
– Αρμονικό dictée 2 έως 4μ. με απλές τρίφωνες (κύριες και δευτερεύουσες βαθμίδες) και 4φωνες (κατά προτίμηση V7 & II7) σε ευθεία κατάσταση.

Το κείμενο που διαβάσατε περιγράφει το περιεχόμενο του πλήρους προγράμματος Αρμονία στο πιάνο (επίπεδο 1 και 2).

Σύμφωνα με τη φιλοσοφία που διέπει όλα τα online προγράμματα, υπάρχει η δυνατότητα της επιλογής όλων των μαθημάτων ή ορισμένων, ανάλογα με τις ανάγκες και τους στόχους του.

Σύντομα θα υπάρχει και δυνατότητα επιλογής περισσότερο στοχευμένων προγραμμάτων πχ. χρήση των παραπάνω για την αποτελεσματική προετοιμασία των υποψηφίων στις πανελλαδικές εξετάσεις κλπ.

Επίσης θα προστεθεί πρόγραμμα για την ανάπτυξη και βελτίωση της ακουστικής ικανότητας (ear training), η οποία είναι μια από τις βασικές προϋποθέσεις για οποιαδήποτε μουσική δραστηριότητα.

Επικοινωνία: gramchris[at]gmail[dot]com